Çfarë peshon më shumë tek ne shqiptarët, kombi apo feja ?

Besoj se s'do të ketë patur ndonjë çast tjetër historik për shqiptarët si ky i sotmi, ku të peshohet për to me kandar raporti mes kombit dhe fesë, mes dashurisë ndaj asaj së cilës i lidh trashëgimia, gjaku, gjuha, historia e përbashkët e që quhet kombësi dhe mendje-animit të tyre ndaj përkatësive të tjera që quhen fetare. Në një Europë Juglindore ku kufiri midis kombit dhe fesë është jo vetëm i padukshëm por herë herë feja dhe kombi përzihen aq keq sa në vend të flasim për boshnjak të besimit mosleman, më e udhës është gjendur shprehja shtet mosleman për shtetin e krijuar pikërisht nga banorët e Bosnjës që i përkasin besimit islam. Më të paktë si numër, dy përbërësit e tjerë të popullsisë përbërëse të Bosnjës janë më shumë kroatë sesa katolikë apo më shumë serbë sesa të krishterë ortodoksë.

Nga ky dualitet nuk bën përjashtim as Greqia si shteti më i hershëm i Eurpës Juglindore që tashmë është pjestar i Bashkimit Europian. Gjer së fundi grekërve nuk u mjaftonte të ishin veç grek, ngaqë ata shënonin në pasaportë edhe përkatësinë fetare. Bile edhe raportet ndërmjet shteteve të Europës Juglindore në pjesën më të madhe të tyre janë ndërtuar në bazë të simpative fetare. Vetëm shqiptarët bëjnë përjashtim nga rregulli. Që nga Rilindja Kombëtare shqiptare e këndej nuk mund të gjejmë ndonjë çast historik (veç periudhës komuniste) ku shqiptarët të kenë vendosur ndjenjat fetare apo ideale të tjera mbi ato kombëtare. Të paktën, shqiptarët kanë qenë gjithmonë të ndërgjegjëshem për padrejtësitë e fuqive Europiane ndaj tyre dhe gjithmonë janë simpatizuar me shqiptarët që vendimet e të tjerëve i lanë jashtë kufijëve të shtetit kombëtar shqiptar.

Sot, kur ka ardhur çasti i krijimit të shtetit të dytë të shqiptarëve në Europën Juglindore (që do të riparonte një pjesë të padrejtësive të bëra ndaj kombit shqiptar), beteja është zhvendosur pikërisht tek raporti komb-fe. Shqiptarët nga ana e tyre theksojnë atë që është e vërtetë: faktin që ata në radhë të parë e mbi të gjitha janë shqiptarë para se të jenë moslemanë, apo të krishterë ortodoksë e katolikë. Por të interesuarit (bizantinët serbë, grekë, etj.) dhe të painteresuarit për pavarësinë e Kosovës duan me çdo kusht të dëgjojnë ose të theksojnë pikërisht të kundërtën: që shqiptarët janë moslemanë dhe me pavarësinë e Kosovës krijohet një shtet me mbi 90 % të popullsisë moslemane. Nënkuptimi, aty ku nuk shprehet hapur, është i qartë: "Amerikanë e Europinaë! Mos krijoni një shtet mosleman në zemër të Europës, një shtet feja e të cilit është në luftë me ju...". Shqiptarët shohin tek amerikanët aleatin e tyre të natyrshëm dhe amerikanët shohin tek shqipatrët kombin më pro-amerikan jo vetëm në Europë por ndoshta në të gjithë planetin. Propaganda serbe e greke mbi fantazmën e një shteti mosleman në Europë mund të ketë ndikimet e veta, prandaj edhe nuk duhet nënvletësuar. Pra lind pyetja se sa çdo shqiptar me veprimet e tij e ndihmon çështjen kombëtare. Fatmirësisht, bizantinët nuk arrijnë të gjejnë tek shqiptarët materialin e dëshiruar për të thënë ?Hej, shikoni shqiptarët janë po aq fanatikë sa ...le të themi moslemanët arabë...?.

Para disa kohësh bisedoja me miq shqiptare në Amerikë të Veriut rreth organizimit dhe përpjekjeve të shoqatave shqiptare për të bashkëpunuar me bashkësitë e tjera mike. Më thanë se ishte bërë një konferencë me bashkesinë hebreje në Toronto në Tetor 2005. Megjithatë, pati edhe disa shqiptarë që e kundërshtuan me "arsyetimin se hebrejtë janë duke iu bërë të këqinja moslemanëve të Palestinës"?! Më erdhi keq per këtë "arsyetim" dhe sigurisht nuk dua t'i hyj faktit se a kanë të drejtë hebrejtë apo arabët, sepse në rradhë të parë nevojitet të dihet korruposioni tepër i lartë në administratën palestineze dhe faktin që qeveria palestineze mbahet me paret e qeverisë së Izraelit, SHBA, etj. Edhe më keq, shqiptarët nuk kanë këllqe për të bërë paqe mes dy palëve. Por për të qenë i arsyeshëm, për të parë interesat tona shqiptare dhe vetëm tonat, një bashkëpunim i frytshëm me bashkësinë hebreje ka qenë gjithmonë i frytshëm dhe i dyanshëm. Prandaj krijmi i një kulture bashkëpunimi nga njerëzit e përshtatshëm që duhet të ngulitet në ndërgjegjet tona, gjithmonë duke i shërbyer interesit kombëtar, do mbetet një tregues i cilesisë së punës të shqiptarëve kudo që te ndodhen.

Askush nga shqiptarët ne nuk ka të drejtë të bëjë moral për çështje të tilla si ajo e besimit fetar, sepse i pari dhe mbi të gjitha është besimi e interesi kombëtar; sot e mot. Para disa kohësh Telekomi shqiptar u ble nga një kompani turke. Rastësisht më ra në dorë një gazetë , organ i një shoqate bamirëse. Gazeta në fjalë që në titull shprehte një entuziazëm ekstrem tepër të madh për shitjen e kompanisë shqiptare turqve. A thua ka kaq rëndësi fakti se blerësi është mosleman, ortodoks apo katolik?! ?far do i dallonte ato nga njëri tjetri? Mendoj se e para gjë që duhet të shikohet në këto raste është interesi i vetë shqiptarëve. Shqipëria është një vend jo-fetar dhe kjo jo vetëm në letra.